Bembo

Bembo is de naam van een oud lettertype met schreef. Het is gebaseerd op een door Francesco Griffo gesneden lettertype dat voor het eerst werd gedrukt in februari 1495.

Geschiedenis van de letter

Francesco Griffo werkte in de Venetiaanse drukkerij van Aldus Manutius, een bekend drukker van humanistische werken. Het lettertype werd voor het eerst gebruikt in het boek getiteld Petri Bembi de Aetna ad Angelum Chabrielem liber, een korte tekst over een reis naar de berg Aetna, geschreven door de jonge Italiaanse humanist en dichter Pietro Bembo, de latere kardinaal, die de secrataris werd van Paus Leo-X. Het lettertype diende als inspiratiebron voor lettertypen van de Parijse uitgever Claude Garamond die collectief worden aangeduid met Garamond. Het tegenwoordige lettertype Bembo is ontworpen door Stanley Morison voor de Monotype Corporation in 1929.

Griffo was de eerste stempelsnijder die een alternatief bood aan de humanisten voor de door hen verworpen gotische letters. De Bembo is geïnspireerd op manuscripten en literaire teksten uit de klassieke oudheid. Het lettertype Bembo heeft een sterk kalligrafisch karakter.

Een van de belangrijkste kenmerken, dat het lettertype van Griffo van vroegere Venetiaanse lettertypen onderscheidde, is de manier waarop de stokken van de kleine letters zich boven de hoofdletter uitsteken.

Verdere kenmerken van dit lettertype zijn:

• weinig verschil in de dikke en dunne delen van de letter;
• een kleine x-hoogte;
• de stokken zijn hoger dan de kapitalen of hoofdletters;
• korte afgeronde schreven;
• schreven onder een hoek aan de onderkast-letters.

Verwante letters

Een tweede romein volgde in 1499, deels gebaseerd op het eerste ontwerp. Aldus gebruikte dit lettertype voor Hypnerotomachia Poliphili (1499), dat vaak wordt aangehaald als het mooiste geïllustreerde boek dat in de vijftiende eeuw werd gedrukt. Later vormde deze letter het uitgangspunt voor lettersnijders als Garamond, Voskens en vele anderen, en werd uitgebracht door Monotype als: Caslon Old face.

Monotype geschiedenis

Stanley Morison gaf in 1929 opdracht aan Alfred Fairbank (geb: Grimsby, UK, 1895, overl. Hove, Sussex, 1982) om een cursief te ontwerpen voor de Bembo. Fairbank baseerde zich op het werk van de zestiende-eeuwse meester Ludovico degli Arrighi. Het werd een smalle cursief, die vrijwel rechtop staat. Monotype vond dit ontwerp niet goed harmoniëren en er werd een meer traditionele cursief ontworpen voor het gebruik op de zetselgietmachine.

Fairbanks ontwerp werd later als Bembo Condensed Italic onder nummer 294 uitgebracht, en was slechts in 4 groottes verkrijgbaar.